Een zelfgemaakte houtoven op kamp
Deze maand staat er een artikel dat ik geschreven heb in Dubbelpunt (het maandblad voor chiroleiding) met de basics voor koken op vuur. Vandaar dat ik dacht om hier iets te posten dat ook niet moeilijk is, maar wel iets minder basic: een zelfgemaakte houtoven voor op kamp.
Een paar receptideeën om klaar te maken in je houtoven op kamp
Ik heb dat twee keer gedaan met mijn eigen leden (van Chiro Sloepi) en aan beide ovens houd ik veel herinneringen over, maar daarover onderaan meer. Let’s get to business: hoe bouw je een kleine houtoven?
Een stappenplan
Stap 0 In essentie heb je voor je oven niet meer nodig dan twee (even grote) ijzeren platen en een hoop stenen, maar een schup om te schuppen, een sjorbalk of plastic buis van ongeveer 1 meter en een houten plankje als deurtje voor je oven kunnen ook van pas komen.
Voor de Nieuwmoerianen: dat zijn 28 van die klinkers of 12 betonstenen. Je kan eender welk soort stenen gebruiken, maar betonstenen durven weleens springen als ze te warm worden, dus hou daar rekening mee.
Stap -1 Verder heb je natuurlijk nog hout nodig om je oven te verwarmen en ingrediënten voor je maaltijd, maar da’s redelijk evident. Het is ook evident dat je voor een blusmiddel zorgt voor het geval er iets misgaat. (kijk anders ook eens op www.chiro.be/vuur)
Nog even meegeven dat ik de bouwmethode gevonden heb in een oude Over & Weer, het blad voor de leiding van Scouts & Gidsen Vlaanderen (uit 2004 als ik me niet vergis).
Stap 0,5 Anyway: om te beginnen zoek je een goed (veilig) plekje om je oven te bouwen. Maar natuurlijk ook best niet te ver van de plek waar je zou willen eten. En in de buurt van zand is ook handig, want daarmee gaan we de oven isoleren.
Stap 1 Leg een eerste laag stenen in de vorm van een U zodat je plaat er mooi op past én laat een opening in de onderkant van een U. Die opening wordt de schouw, dus da’s wel een belangrijk punt. Als je lage stenen gebruikt leg je misschien best nog een tweede of een derde laag, want deze ruimte wordt de haard waarin je vuur gaat moeten maken. Voor de gemakkelijkheid kan je best alvast rekening houden met de volgende laag stenen, want die “U” moet wel dicht. (In dit geval is de schouw zo groot als de breedte van 1 steen)
Stap 2 Leg dan de eerste plaat erop. Zorg er voor dat die goed ligt, anders ligt je pizza, lasagne of quiche plots in het vuur.
Stap 3 Een tweede laag stenen in de vorm van een U die de oven zelf vormt. Maak die niet te klein (al het eten moet er inpassen) maar ook niet te groot: hoe groter de oven, hoe groter de ruimte die je moet verwarmen.
Stap 4 Die tweede ijzeren plaat mag er nu ook op.
Stap 5 Bedek je oven met een laag zand om het hele boeltje te isoleren, maar laat natuurlijk de voorkant open en zorg voor een schouw. De gemakkelijkste manier om dat te doen is door een sjorbalk tegen de achterkant van je oven te zetten ter hoogte van dat schouwgat dat je bij stap 1 maakte voor je je oven begint te bedekken met zand. Als de oven helemaal bedekt is, kan je voorzichtig de sjorbalk eruithalen en de holte die overblijft is je schouw.
Stap 6 Zorg dat je iets hebt om je oven mee af te sluiten. Zoals je kan zien maakten wij met een plankje en wat panlatten een “deurtje”. Zonder deurtje gaat het ook, maar verlies je wel enorm veel warmte. Als je geen plankje in de buurt hebt kan je natuurlijk ook een gamel rechtop in de oven zetten. Probeer er gewoon voor te zorgen dat dat gat zo dicht mogelijk is, maar dat je er nog makkelijk in kan om te zien of je “sexy herechje” nog niet aan het aanbranden is.
Stap 7 De fik erin! Maak een vuurtje onder je oven en zorg er ondertussen voor dat je eten bijna klaar is om in de oven geschoven te worden. Maak je vuur trouwens niet te groot en leg ook niet al teveel hout achterin de oven als je hem aansteekt: het kan je schouw blokkeren waardoor je vuur niet genoeg zuurstof krijgt. Als dat hout achterin wel brandt, zou het weleens kunnen dat de vlammen uit je schouw slaan. (true story)
Sexy Herechjes
Pizza’s zijn altijd tof. Je kan je leden pizzadeeg laten kneden in een plastic zakje of voor de snelle oplossing gaan en pittabroodjes als pizzabodem gebruiken.
En je kan ook heerlijke gamellasagnes maken. Als je op een houtvuur kookt en je bent dat niet gewoon, houdt het dan simpel: een doos lasagne vellen, een pot bolognesesaus, een zak geraspte kaas en wat kruiden, meer hoeft dat niet te zijn. Al kan je er natuurlijk wat champignons aan toevoegen, gehakt bakken en echte kaassaus maken. Of je kan natuurlijk ook één of ander lasagnerecept van Jeroen Meus volgen.
Heb je zelf een tof ovengerechtje, zet het dan maar in de comments en in Koken op Kamp kan je ook nog wat inspiratie opdoen.
Back in the day
Ik heb al twee keer zo’n oven gebouwd op kamp en aan iedere oven hangen zo zijn herinneringen vast.
De eerste keer was toen ik aspileider was in Meeuwen-Gruitrode. Een plezant kamp en het weer viel redelijk mee behalve die dag dat we die oven gingen bouwen. Nog droog in de winkel geraakt, maar toen begon het te regenen. Nog geprobeerd om een droog plekje te vinden achter de camion. Omdat het de eerste keer was lukte alles niet zo goed en de motivatie begon te dalen. Het hout dat we vonden was allemaal nat en de motivatie zakte nog harder. Maar toen kwam kokske Peter even langs, nam ons mee het bos in en vertelde het geheim om droog hout te vinden in een nat bos: Je zoekt een lange stok, nat of droog maakt niet uit. Met die stok haal je de dode takken zijn afgebroken maar in de boom zijn blijven hangen uit de boom. Voilà! Toen kregen we ons oventje natuurlijk wel aan. (een andere tip: ook de zijtakken van een omgevallen dode boom zijn droger dan takken die op de grond liggen)
De tweede keer was ik eigenlijk al geen leider meer, maar ging als vervangleider op kamp met de aksi’s (keti’s en aspi’s) in Beverlo. Dat waren mijn speelclubbers van mijn eerste jaar als leider en een rakwi uit mijn laatste jaar en dat maakte het extra fijn: nog eens leiding zijn over mijn oude leden net voor ze zelf leiding worden.
De foto’s die je hierboven ziet van de brandende oven zijn gemaakt op dat kamp. We hebben die oven in het begin gebouwd en er goed gebruik van gemaakt. De plezantste maaltijd vond ik toen we ‘s avonds de oven en onze sauna tegelijk warmgestookt hadden en we vanuit de sauna via de zelfgebouwde douche recht aan tafel konden aanschuiven met een zaklamp op ons hoofd. #omnomnom
In 2015 maakten mijn vroegere leden (ondertussen leiding) een nieuwe houtoven, met twee verdiepingen. Check de houtoven van Chiro Sloepi.
Oproep: Ben je van plan om een zelf een houtoven te bouwen op kamp? Zet dan achteraf een foto en je ervaringen in de comments.
Een paar receptideeën om klaar te maken in je houtoven op kamp
Peter Verheyen liked this on Facebook.
Stefan Kolgen liked this on Facebook.
Stefan Kolgen liked this on Facebook.
Peter Verheyen liked this on Facebook.